Pluriversalidade Kanhgág (Kaingang): historicidade, resistências e resiliências

Abstract

Ẽg kajrãn ja tu, ẽg tóg jykrén kar tó tĩ. Ũ tỹ gufã ag jykre kre vẽnh kajrãn tĩ tĩ, ti mré kanhgág pẽ ag jykre to. Mỹr vãsa ag Ó kar Jé kre fijfã ẽn ge, ẽn kãjatun tũg ja ke vẽ gé. Kỹ kanhgág pẽ ag tỹ,nén ũ kre fijfã ẽn vẽ e tỹ vĩ nỹ tĩ. Hãra vẽ kurã kar prỹg tỹ tĩg ke mỹr, ẽg vẽ kãjatun ke tũ nỹtĩ.(50a.c/1650). Ẽg tỹ ke kagtĩg kỹ, ẽg vẽ jãfĩn ke nỹtĩ. Vãsa ẽg sĩ ag jykre ti (1492-2022). Mág tỹ vĩ ti nỹ kar vã há tỹ vĩ nỹ gé, ẽg tóg, ẽg jykre pẽ ẽn kãjatun tũg jé, ke kỹ rãn kar ẽg tóg kre fij ke ẽg nỹtĩ. Mỹr ẽg tóg hã kre mogmog kỹ nỹtĩn, ẽg tũ pẽ vẽ, ẽg kajró tag ti.